جواب:
اگر به رساله هاى عملیّه ما توجه کنید آنچه به مذهب ما نسبت داده اید برداشت صحیحى نمى باشد. شیعه مى گوید زن در زمین و عقار ارث نمى برد، فرق است ما بین زن و فرزند دختر، آنچه شما گفته اید در رابطه با زن و شوهر است نه دختر نسبت به پدر و مادر، اجماع فقها شیعه بر این است که اولاد دختر و یا پسر از پدر ارث مى برند. براى اثبات این مدعى خوب است رساله هاى عملیّه فارسى و یا عربى (مثل الجامع الشرایع) شیعه را ملاحظه نمایید.([1]) ما متن هر دو مسأله را به نظر شما مى رسانیم.
مسأله 2731 از رساله امام خمینى(رحمه الله)
اگر وارث میت فقط یکنفر از دسته اول باشد مثلا پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همه مال میّت به او مى رسد....
و اگر یک پسر و یک دختر باشد مال را سه قسمت مى کنند دو قست را پسر و یک قسمت را دختر مى برد و اگر چند پسر و چند دختر باشند مال را طورى قسمت مى کنند که هر دو پسر دو برابر دختر ببرد.
مسأله 2771. اگر مردى بمیرد و اولاد نداشته باشد چهار یک مال او را زن و بقیه ورثه دیگر مى برند و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد هشت یک مال را زن مى برد و بقیه را ورثه دیگر مى برند و زن از همه اموال منقول ارث مى برد ولى از زمین و قیمت آن ارث نمى برد. این دو مسأله در میان فقهاء اجماعى است و جاى اختلاف نیست که فرق است بین زن و دختر و این مبنا برگرفته از احادیثى است که از خاندان رسول اللّه(صلى الله علیه وآله) به ما رسیده است. ما چهار حدیث را براى شما توضیح مى دهیم:
1ـ زراره که یکى از راویان حدیث و فردى ثقه مى باشد از امام باقر(علیه السلام) نقل مى کند فردى مُرده است، یک فرزندِ دختر و یک خواهر دارد. امام(علیه السلام) مى فرمایند: اموال به دختر ارث مى رسد و براى خواهر سهمى نمى باشد.([2])
2ـ امام کاظم در جواب سؤال منقرى در رابطه با سؤال او از فردى که مرده است منتهى یک دختر و یک برادر دارد فرمودند: همه اموال متعلق به دختر است.([3])
3ـ و نیز على بن ابى حمزه موقعى از امام(علیه السلام) سؤال مى کنند همسایه ما مرده است، چند دختر دارد اموال او چگونه تقسیم مى شود مى فرمایند اموال همه متعلق به همان دختران است.([4])
3ـ فضل بن یسار مى گوید: از امام باقر(علیه السلام) شنیدم که فرمودند اموال رسول خدا(صلى الله علیه وآله) به فاطمه(علیها السلام) رسید اگر مشاهده مى کنید که سلاح او را على(علیه السلام) گرفت جهت قضاى دَین او بوده، در نهایت دلیلى را که بیان مى کنند آیه 75 از سوره انفال مى باشد: (و اولوا الارحام بعضهم اولى ببعض فى کتاب اللّه)([5]) تا اقرباى نزدیک باشند به دیگران ارث نمى رسد. بنابراین نتیجه گرفته مى شود که اولاد (دختر یا پسر) از پدر ارث مى برند منتهى همان دختر از شوهر در عقار ارث نمى برد البته از عین آن، ولى در قیمت آن باز مورد اختلاف مى باشد که مى توانید به همان کتاب شرایع مراجعه کنید.
والسلام
منبع: www.salam-shia.com
--------------------------------------------------------------------------------
[1]- الجامع لشرایع، محقق حلى، دار الاضواء، بیروت، ص 510.
[2]- «عن زراره، عن ابن جعفر(علیه السلام)، فى رجل مات و ترک ابنته و اخته لابیه و امه؟ فقال(علیه السلام) المال للابنته و لیس للاخت من الاب و الام شىٌ»
وسائل الشیعه، ج 17، ص 444، ح 1. الفروع، ج 7، ص 87، ح 5.
[3]- «و عن المنقرى: انه سأل ابا الحسن(علیه السلام) عن رجل مات و ترک ابنته و اخاه؟ فقال(علیه السلام) المال للابنته.
وسائل الشیعه، ج 17، ص 444، ح 2. الفروع ج 7، ص 87، ح 4.
[4]- «و عن على بن ابى حمزه عن ابن الحسن(علیه السلام)قال: سألته عن جار له هلک و ترک بنات؟ قال(علیه السلام) المال لهن.
ـ وسائل الشیعه، ج 17، ص 442، ح 5. الفقیه: ج 4، ص 191، ح 4.
[5]- «و عن الفضیل بن یسار قال: سمعت ابا جعفر(علیه السلام)، یقول: لا و اللّه ما ورث رسول اللّه(صلى الله علیه وآله) اعباس و لا على(علیه السلام) و لا ورثته الا فاطمه(علیها السلام)، کان اخذ على(علیه السلام) السلاح و غیره، الا لانه قضى ابنه، ثم قال(علیه السلام) (و اولوا الارحام بعضهم اولى ببعض فى کتاب اللّه)
وسائل الشیعه، ج 17، ص 442، ح 4. الفقیه، ج 4، ص 190، ح 2.
